Độc đáo kiến trúc thẩm mỹ và làm đẹp và nghệ thuật của Tháp cổ Pô Sah Inư ở Bình Thuận rasheedf.com

Là một trong những cụm tháp Chăm còn tương đối nguyên vẹn, Tháp Pô Sah Inư chắt lọc được những tinh hoa kỹ thuật kiến trúc và nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp trang trí của người Chăm xưa tạo ra vẻ uy nghiêm và kỳ bí.

Là một nhóm di tích đền tháp Chăm còn sót lại của Vương quốc Chămpa xưa, Tháp Pô Sah Inư nhữngh trung tâm thành phố Phan Thiết (tỉnh Bình Thuận) 7km về phía Đông Bắc.

Tọa lạc bên trên ngọn gàng đồi lúc xưa sở hữu tên là đồi Bà Nài thuộc địa phận thôn Ngọc Lâm phường Phú Hài (xưa là Phố Hài), Po Sah Inư là một trong ba nhóm đền tháp Chăm thuộc phong thái kiến trúc nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp Hòa Lai, cùng theo với tháp Pogiam (Pô Tằm) ở huyện Tuy Phong và nhóm tháp Làng Gọ ở xã Thuận Hòa, huyện Hàm Thuận Bắc.

Đây là những nhóm đền tháp cổ của vương quốc Chămpa còn sót lại cho tới thời nay ở miền Trung Việt Nam.

Khoảng thời điểm cuối thế kỷ thứ 8 vào đầu thế kỷ thứ 9, người Chăm xây dựng nhóm đền tháp này với mục đích thờ vị thần Shiva - là một trong những vị thần Ấn Độ được sùng bái và tôn kính.

Thế kỷ một5, người Chăm xây dựng thêm một vài đền thờ với kiến trúc giản dị và giản dị và đơn thuần để thờ công chúa Po Sha Inư, là con của vua Para Ckhô nóng. Công chúa sở hữu tài năng đức và phép ứng xử nên được người Chăm đương thời yêu quý.

Tuy chỉ sở hữu kích thước vừa và nhỏ, nhưng Tháp Pô Sah Inư chắt lọc được những tinh hoa kỹ thuật kiến trúc và thẩm mỹ và làm đẹp trang trí của người Chăm xưa tạo thành vẻ uy nghiêm và kỳ bí. Nhóm đền tháp Po Sah Inư là một trong những cụm tháp Chăm còn tương đối nguyên vẹn.

[Về Tây Ninh ghé thăm tháp cổ Bình Thạnh hơn một000 năm tuổi]

Nhóm đền tháp Po Sah Inư với 3 tháp gồm Tháp Chính (tháp A), tháp thờ thần Lửa (tháp C) và tháp B thờ bò thần Nandin (thời điểm cuối thế kỷ một9 vẫn còn đấy đó, sau đó đã mất).

Đây là nhóm đền tháp duy nhất được xây dựng bên trên đồi cao sắp biển trong phong thái kiến trúc thẩm mỹ và làm đẹp và nghệ thuật Hòa Lai của nền văn hóa truyền thống Chămpa, trong lúc toàn bộ những tháp khác đều tọa lạc bên trên đồi cao hoặc khu vực đồng bởi xa biển. Vì sao chỉ sở hữu nhóm tháp này được xây dựng sắp biển, cho tới nay vấn đề này đang là thắc mắc chưa xuất hiện lời giải đáp từ phía những nhà nghiên cứu và phân tích khoa bọn học.

Các giá trị hiếm sở hữu của di tích về lịch sử vẻ vang, niên đại, văn hóa truyền thống, nghệ thuật và thẩm mỹ và làm đẹp kiến trúc và những nội dung khác liên quan như sự gắn kết giữa văn hóa truyền thống vật thể với văn hóa truyền thống phi vật thể, giữa lễ nghi liên hoan của xã hội người Chăm với tháp Po Sah Inư từ xưa tới nay minh chứng là nhóm đền tháp sở hữu tầm quan trọng quan trọng quan trọng trong số những di tích kiến trúc ở địa phận tỉnh Bình Thuận nói riêng và của cả di sản văn hóa truyền thống Chămpa nói tóm lại.

Tháp Chính thờ thần chủ Siva, trong tim tháp vẫn còn đấy đó bệ thờ Linga-Yoni là hình tượng của thần, với niên đại cùng thời với tháp cho tới nay. Từ thế kỷ một9-20, nhiều người thường gọi là tháp Phố Hài trùng với địa gianh ở phía bên trên, trong sách “Inventaire descriptif des nonumorits Chăm do L’annap” trong phòng khảo cổ bọn học, sử bọn học người Pháp H.Parmentier cũng gọi là tháp Phố Hài.

Khoảng từ thế kỷ 20 về sau người Chăm gọi là tháp Po Sah Inư là tên của cô ýng chúa, chị ruột của vua Pogiam và đều là con của vua Chăm ParaChanh khô mà sử Việt gọi là La Khải. Sau lúc Po Sah Inư mất, Hoàng tộc Chăm đã xây đền thờ để thờ Bà trong khuôn viên tháp Phố Hài. Như vậy mang thời kỳ nhóm đền tháp này tồn tại 2 tên là Phố Hài và Po Sah Inư.

Từ khoảng thế kỷ một6 trở về sau, đền thờ Bà bị sụp đổ, cùng thời hạn này cả 3 tháp trong Group cũng sụp đổ dần, tạo ra một lớp đất, gạch, đá dày sắp 2m chứa đựng toàn bộ khuôn viên tháp. Lúc này người Chăm sử dụng luôn luôn luôn luôn tháp Chính vốn thờ thần Siva từ hơn 800 năm mới đây để thờ công chúa Po Sah Inư.

Dấu tích của đền thờ được bắt gặp qua đợt khai thác khảo cổ từ thời điểm năm một99một-một995 cùng theo với nền móng những đền thờ và rất nhiều những loại ngói lợp, ngói trang trí và vật thờ. Đợt khai thác lần này cũng từng bắt gặp nhiều hiện vật quý nối tiếp với những lễ nghi, tiệc tùng, lễ hội thời kỳ này như: tượng thần, tù và bởi gốm, bộ Rasun batau (Pesani), bình gốm, mảnh tai và một cẳng bàn chân bò thần Nandin bởi đá granit, ống điếu và vòi ấm bởi đất nung, chén, dĩa, nồi gốm…

Có thể khái quát lại một vài nét chính về kiến trúc là toàn bộ những thể khối xây và điêu khắc của cả nhóm tháp trọn vẹn làm bởi gạch nung trước lúc xây dựng. Chất kết dính là nhựa thực vật mà cơ bạn dạng là dầu rái.

Các trụ áp tường hình trụ, tối ưu là 2 trụ phía ngoài cửa của tháp Chính. Các mảng tường ít trang trí hoa văn mà thường để trơn hoặc chạm sâu vào gạch những ô hình chữ nhật.

Người xưa trọn vẹn ko sử dụng vật liệu đá trong kiến trúc và trang trí thẩm mỹ và làm đẹp hoặc làm đà tạo lực bên trên thân và đỉnh tháp, ngoại trừ bệ thờ Linga- Yoni và một vài trong những tượng thần, tượng bò thần Nandin.

Tháp Chính là tháp to và tối đa trong Group. Tháp cao một6m; sở hữu toàn bộ 3 tầng, hai tầng bên trên sở hữu kiến trúc tương tự tầng bên dưới nhưng kém chất lượngm dần kích thước cũng như những ví dụ kiến trúc và thẩm mỹ và làm đẹp và nghệ thuật. Cứ như vậy, nhỏ dần và cao vút lên bên trên cùng theo với phần mái tháp.

Ở sống sống lưng chừng mái tháp với 4 lỗ thông tương đối về 4 hướng, nhằm mục đích mục tiêu thông tương đối và hút khí nóng trong tim tháp ra phía bên ngoài, phần nào khác tạo ra sự cân bởi và điều độ giữa bên phía trong và bên phía ngoài, sự hòa hợp giữa thần linh và trời đất. Đây đó là vấn đề vượt trội về tâm linh lúc những chức sắc triển khai lễ nghi và chúng ta tin rằng, những vị thần từ cõi bên trên đi về bởi con đường này.

Tháp Chính cũng chính là nơi được triệu tập những giá trị về kiến trúc vật chất và tinh thần cũng như về tâm linh, tín ngưỡng tôn giáo.

Ngày nay ngoài những vị chức sắc thay mặt cho tầng lớp tu sĩ người Chăm ở địa phương chủ trì hành lễ ở trong tháp, những người dân thường và khác quốc tế cũng thậm chí vào cầu khẩn thần linh ở bệ thờ Linga-Yoni, kể cả ngày lễ và ngày thường.

Tháp B cao một2m, với 3 tầng như tháp A nhưng nhỏ hơn. Trong lòng tháp thờ bò thần Nandin mà từ thời điểm cuối thế kỷ một9 tới vào đầu thế kỷ 20 người dân địa phương vẫn thấy, sau đó ko thấy phái nữa.

Trong đợt khai thác khảo cổ những năm một99một-một995, những nhà khảo cổ đã tìm thấy một trong những trong những mảnh và cẳng bàn chân của bò thần Nandin. Trước tháp mang một sân lễ to, hiện nay sử dụng dựng rạp trong lễ Katê.

Tháp C do tác dụng nguyên thủy ban sơ là thờ thần Lửa nên kiến trúc chỉ sở hữu một tầng bao hàm cả chân đế, thân và đỉnh tháp, tháp sở hữu chiều cao 5m; chiều rộng mỗi cạnh sắp 4m. Dấu vết sụp đổ cho biết hàng trăm năm trước đó cho tới những năm 80 của thế kỷ 20, phần đỉnh và mái tháp bị sạt đổ cùng theo với đế tháp bị mủn mục sâu vào phía bên trong thân tháp.

Sau lúc tu bổ tôn tạo xong, tác dụng của tháp được sử dụng lại, nhưng cơ phiên bản là nơi người ta để lễ vật trước lúc vào hành lễ ở tháp Chính. Cả 3 ngôi tháp trong Group Po Sah Inư đã được tu bổ, tôn tạo lại nhiều lần để sở hữu được hình dáng vẻ vẻ kiến trúc và ko gian văn hóa truyền thống như hiện tại.

Từ trước cho tới nửa vào đầu thế kỷ 20 người Chăm thường triển khai nhiều lễ nghi ở Tháp cổ Pô Sah Inư.

Năm 2005, liên hoan tiệc tùng, lễ hội Katê được phục dựng với ko hề thiếu những quy trình về ko gian, thời hạn, hình thức, nội dung và giá trị nguyên gốc như xưa. Từ lúc được phục dựng cho tới nay, hàng năm liên hoan tiệc tùng, lễ hội Katê được tổ chức điều độ tại tháp Po Sah Inư cổ kính, trở thành điểm tới lựa cchúng tan cchúng tan lựa cuốn hút khác quốc tế tạo đà cho phát triển du ngoạn.

Nhằm bảo tồn và phát huy giá trị của Tháp cổ Pô Sah Inư, tỉnh Bình Thuận đã tổ chức chương trình tham quan “Một ngày trải nghiệm văn hóa truyền thống Chăm” giúp người dân và khác quốc tế sẽ sở hữu được loại nhìn trọn vẹn và tìm hiểu sâu hơn về nền văn hóa truyền thống Chăm Bình Thuận.

Chương trình trải nghiệm chính thức từ điểm Di tích Tháp Pô Sah Inư, phường Phú Hài, thành phố Phan Thiết tới Trung tâm trưng bày văn hóa truyền thống Chăm, xã Phan Hiệp, huyện Bắc Bình.

Du khách sẽ được tìm hiểu về lịch sử hào hùng, kiến trúc đền tháp, văn hóa truyền thống, đời sống vật chất và tinh thần của người Chăm, thưởng thức ẩm thực đặc trưng, hóa thân thành những chàng trai, cô gái Chăm trong bộ âu phục truyền thống lâu đời và thực hành những điệu múa dân gian, nhạc cụ truyền thống lâu đời dân tộc./.

01/11/2023 Tin tức kiến trúc - nội thất ngoại thất

3 phong cách thiết kế kiến trúc được yêu thích nhất tại Việt Nam

Phong cách tân cổ điển